بررسی میزان فلزات سنگین (pb, cu, h-g, ni, co, zn, cd) و تعیین آلودگی آنها در رسوبات منطقه لیفه- بوسیف

این مطالعه به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین و آلودگی رسوبات بستر و نیز ارزیابی شاخص ریسک اکولوژیکی در منطقه لیفه و بوسیف انجام شده است. نمونه برداری به صورت فصلی از رسوبات در 4 ایستگاه در سواحل غربی کانال خور موسی بوسیله گراب پترسون از زمستان 1385 تا پاییز1386 انجام شد. اندازه گیری غلظت جیوه بروش پلاروگرافی و سایر فلزات سنگین بروش ولتامتری انجام گردید. میانگین و دامنه غلظت فلزات برحسب mg/kg نمونه خشک برای روی( 2/95 – 6/49 ) 6/68 ، سرب (8/28 - 18) 5/23، مس( 2/30 – 3/17) 8/21، کبالت(1/17 – 10 ) 8/12، کادمیم( 99/2 – 14/1 ) 14/2، نیکل (1/86 – 2/57 ) 6/73 و جیوه ( 35/0 – 11/0 ) 19/0 محاسبه گردید. جهت تعیین میزان آلودگی رسوبات، مقادیر محاسبه شده با مقادیر طبیعی فلزات در منطقه، مقایسه گردید و فاکتور آلودگی هر فلز (cf) و در مجموع درجه آلودگی برای هر ایستگاه (cd) تعیین شد. بر اساس داده های بدست آمده فاکتور آلودگی برای فلزات مختلف از روند زیر برخوردار است : pb > hg > zn > ni ? co > cd > cu همچنین درجه آلودگی (cd) در ایستگاههای مختلف از روند زیر برخوردار است : cd ایستگاه 3 < cd ایستگاه 2 < cd ایستگاه 4 < cd ایستگاه 1 بررسی شاخص خطر اکولوژیک برای ایستگاههای مختلف نشان میدهد که فلز جیوه دارای سطح خطر بسیار بالا و سایر فلزات دارای سطح خطر کم بوده اند. همچنین ایستگاه 3 در سطح خطر اکولوژیک شدید و سایر ایستگاهها در سطح خطر بسیار شدید قرار دارند. بر اساس شاخص ژئوشیمیایی مولر (igeo)، کیفیت رسوبات از نظر میزان فلزات سرب و جیوه در کلاس آلودگی 2 (دارای بار آلودگی متوسط) و سایر فلزات در کلاس آلودگی صفر (غیر آلوده) قرار میگیرند و فاکتور غنی شدن نیز آلودگی رسوبات را برای دو فلز سرب و جیوه نشان میدهد. غلظتهای اندازه گیری شده با استانداردهای جهانی کیفیت رسوب آمریکا و کانادا مقایسه گردیدند. عنصر نیکل در همه ایستگاهها بیش از دامنه اثر متوسط erm (effect range medium) بوده و میزان غلظت عنصر جیوه و کادمیم در همه ایستگاهها بیشتر از دامنه کم اثرات erl (effect range low) و استاندارد کانادا بوده است. سایر فلزات پائین تر از سطوح تعیین شده برای رسوبات بوده اند.